Η κήλη του μεσοσπονδυλίου δίσκου αποτελεί μία από τις συχνότερες παθολογίες της σπονδυλικής στήλης, με μεγαλύτερη συχνότητα εμφάνισης σε νέα και μέσης ηλικίας άτομα. Οι μεσοσπονδύλιοι δίσκοι βρίσκονται ανάμεσα στους σπονδύλους και χρησιμεύουν στην απορρόφηση των φορτίσεων της σπονδυλικής στήλης. Λειτουργούν ως αμορτισέρ. Ένας μεσοσπονδύλιος δίσκος αποτελείται εξωτερικά από τον ινώδη δακτύλιο, ο οποίος περιβάλλει τον πηκτοειδή πυρήνα. Η κήλη του μεσοσπονδυλίου δίσκου αναφέρεται στη μετατόπιση του υλικού του πυρήνα και στην απόσχιση τμήματος του ινώδους δακτυλίου. Η μετατόπιση αυτή οφείλεται στην στένωση ή ολίσθηση σπονδύλων με αποτέλεσμα να πιεστεί ο μεσοσπονδύλιος δίσκος και να εκραγεί. Η μεγαλύτερη μετατόπιση του υλικού του πυρήνα που προκαλεί μερική ρήξη του ινώδους δακτυλίου ονομάζεται κήλη μεσοσπονδυλίου δίσκου..
Οι
κήλες συνήθως είναι οπισθοπλάγιες, για αυτό συχνά προκαλούν πίεση σε κάποια
ρίζα νεύρου.
Μία
κήλη μπορεί να συμβεί σε οποιοδήποτε τμήμα της σπονδυλικής στήλης, όμως η
μεγαλύτερη συχνότητα παρατηρείται κυρίως στην οσφυϊκή μοίρα, μετά στην αυχενική
και πολύ σπανιότερα στη θωρακική μοίρα. Διάφορες μελέτες για την οσφυϊκή
δισκοκήλη αναφέρουν πως πιο συχνά συναντάται σε άντρες ηλικίας 25-50 ετών,
καθημερινά όμως βλέπουμε ότι κήλη μεσοσπονδυλίου δίσκου παρουσιάζεται σε όλες
τις ηλικίες. Επιβαρυντικοί και
προδιαθεσιακοί παράγοντες είναι το επαναλαμβανόμενο σήκωμα βάρους, η καθιστική
εργασία, η έλλειψη άσκησης και η καταπόνηση της σπονδυλικής στήλης με φορτία
και κραδασμούς. Λόγω μεγαλύτερης κινητικότητας και φόρτισης στην μέση, κατά την
καθημερινότητα, η κήλη εμφανίζεται πιο
συχνά στους Ο4-Ο5 και Ο5-Ι1 σπονδύλους, ενώ λιγότερο συχνά στο Ο3-Ο4.
Τα
συμπτώματα που εμφανίζονται ποικίλλουν ανάλογα με τη βαρύτητα της κήλης και το
σημείο εντόπισής της. Οι πάσχοντες παραπονιούνται για οξύ ή χρόνιο πόνο στη
μέση (οσφυαλγία), ενώ σε εμπλοκή της ρίζας κάποιου νεύρου (ισχιακού) μπορεί να
υπάρχει πόνος (μεγάλος ή μέσος), μούδιασμα ή παραισθησία στα κάτω άκρα
(ισχιαλγία) με εμπλοκή του ισχιακού νεύρου, έως του προσαγωγού. Επίσης, συχνά
συνυπάρχει μυϊκός σπασμός,-πόνος, στον πλάγιο μηριαίο και έξω κνημιαίο μυ, τα
συμπτώματα επιδεινώνονται με τον βήχα ή το φτέρνισμα. Κάποιες φορές
δημιουργείται ανταλγική σκολίωση, δηλαδή στράβωμα του σώματος, αυτό οφείλεται
στην προβολή του ισχίου. Στο σημείο αυτό πρέπει να αναφέρω πως σε πολύ σοβαρές και
ακραίες καταστάσεις, που παρατηρείται αδυναμία των κάτω άκρων, έχουμε προβλήματα
στην ούρηση.
Η
διάγνωση της κήλης τίθεται με ακρίβεια με τη μαγνητική τομογραφία (MRI), όμως
και η απλή ακτινογραφία είναι χρήσιμη και μπορεί να μας απεικονίσει τα
συμπτώματα όπως τη στένωση του
μεσοσπονδυλίου διαστήματος, που για την ακτινογραφία είναι ένδειξη πιθανής κήλης.
Πάντως, δεν σημαίνει πως όποιος έχει κήλη θα πρέπει απαραιτήτως να πονάει ή να
υποβληθεί σε κάποια θεραπεία, καθώς μεγάλο ποσοστό παραμένει ασυμπτωματικό ή ο
πόνος εξαφανίζεται με την πάροδο του χρόνου και είναι ανάλογη της καθημερινότητας
του καθενός μας.
Η
αρχική αντιμετώπιση της κήλης μεσοσπονδυλίου δίσκου πρέπει να είναι συντηρητική
και εστιάζεται στην ανακούφιση του πόνου και των υπόλοιπων συμπτωμάτων. Έρευνες
έχουν δείξει πως η συντριπτική πλειοψηφία της οσφυαλγίας – ισχιαλγίας οφείλεται
σε δισκογενή προβλήματα, με προεξάρχοντα την προβολή ή την κήλη του
μεσοσπονδυλίου δίσκου. Η αναλγητική θεραπεία με φάρμακα, η ξεκούραση και η
κλασική φυσικοθεραπεία με χρήση μηχανημάτων, όπως TENS, laser, διαθερμίες και η
μάλαξη, στοχεύουν στην ελάττωση του πόνου, όμως δίνουν απλώς μια πρόσκαιρη
ανακούφιση (όχι πάντα, κάποιες φορές δεν βοηθάνε καθόλου) και όχι μια
ουσιαστική αντιμετώπιση στο πρόβλημα. Ένα κατάλληλο πρόγραμμα ασκήσεων
ενδυνάμωσης και σταθεροποίησης των μυών που στηρίζουν την μέση, φαίνεται να
προσφέρει κάτι περισσότερο από τα παραπάνω μέσα. Εκτός όμως όλων των ανωτέρω, ο
ασθενής μπορεί να επισκεφτεί έναν έμπειρο χειροπρακτικό που με την κατάλληλη
τεχνική θα δώσει άμεση λύση ίασης στο πρόβλημα του.
Στην
περίπτωση που ο ασθενής αδυνατεί να επισκεφτεί έναν έμπειρο θεραπευτή για θεραπεία, τότε ένα πρόγραμμα καλών-ειδικών ασκήσεων είναι κατάλληλο για θεραπεία του
σπονδυλικού πόνου. Από τις πρώτες ημέρες βλέπει την πάθηση του να
ανταποκρίνεται θετικά με σιγουριά και ασφάλεια, με αποτέλεσμα να μειώνει την
άσκοπη σπατάλη χρόνου και χρημάτων σε αμφίβολες θεραπείες. Το πλεονέκτημα της
καλής άσκησης-θεραπείας είναι ότι βασίζεται στην αυτοθεραπεία, διότι δεν
χρησιμοποιούνται καθόλου μηχανήματα ή φάρμακα. Έτσι σιγά-σιγά ο ασθενής
καθίσταται πλήρως ανεξάρτητος από τον θεραπευτή, καθώς εκπαιδεύεται μόνος του για
μια σωστή στάση στην καθημερινότητα και εν τέλει μαθαίνει να διαχειρίζεται την
κατάστασή του, προλαμβάνοντας και τυχόν υποτροπές στο μέλλον.
Dim.Pap.