Το «αυχενικό σύνδρομο» είναι ένας όρος που χρησιμοποιείται συχνά, αλλά δυστυχώς παραμένει ασαφής. Καταρχήν το «σύνδρομο», εξ ορισμού, δεν υπονοεί μία πάθηση, αλλά μία ομάδα συμπτωμάτων χωρίς σαφές αίτιο. Έτσι μπορούμε να πούμε ότι είναι πολλές διαφορετικές αιτίες οι οποίες ενώνονται όλες μαζί και διαμορφώνουν μια κλινική εικόνα που ονομάζεται αυχενικό σύνδρομο. Με τον όρο "αυχενικό σύνδρομο" χαρακτηρίζουμε την ενόχληση ή το συνδυασμό συμπτωμάτων που οφείλεται σε πάθηση των αυχενικών σπονδύλων, μεσοσπονδυλίων δίσκων, αρθρώσεων, νεύρων ή μυών στην περιοχή του αυχένα. H κακή θέση και στάση του κεφαλιού μας κατά τη διάρκεια της ημέρας, για παράδειγμα, οι εκφυλιστικές αλλοιώσεις, καθώς και η διάταση των μυών είναι κάποιες από τις αιτίες που μπορεί να προκαλέσουν αυχενικό σύνδρομο. O πόνος συνήθως είναι τοπικός, υπάρχει όμως μεγάλη πιθανότητα να νιώσουμε μούδιασμα ή να κάνει αντανάκλαση ο πόνος στο ένα ή και στα δύο χέρια.
Ο αυχένας έχει
σημαντικό βαθμό κινητικότητας διότι υποστηρίζει το βάρος της κεφαλής. Λόγω όμως
της μεγάλης κινητικότητά του και λόγω του γεγονότος πως είναι περισσότερο
εκτεθειμένος από την υπόλοιπη σπονδυλική στήλη, είναι πιο ευπαθής σε κακώσεις
και διαταραχές που προκαλούν πόνο και περιορισμό της κίνησης.
Η εμπλοκή των αυχενικών ριζών στους Α1-Α2-Α3
σπονδύλους μπορεί να προκαλέσει πόνο, δυσκαμψία, διαταραχή στην όραση, τάση για
εμετό, ίλιγγο κ.α. Πολλά από αυτά τα συμπτώματα δημιουργούνται από την εμπλοκή
των Α1,Α2 αυχενικούς σπονδύλους.
Η εμπλοκή των κατωτέρων αυχενικών ριζών
Α5,Α6 και Α7 είναι αυτές που δημιουργούν τα συμπτώματα στους ωμούς και τα
μουδιάσματα στα δάκτυλα των άνω άκρων. Ο πόνος εντοπίζεται
στον αυχένα και τη ράχη ανάμεσα στις ωμοπλάτες και γύρω από αυτές, επεκτείνεται στον ώμο, το βραχίονα, τον πήχη
ως τα δάχτυλα και έχουμε μούδιασμα και μυρμήγκιασμα.
Επίσης δημιουργούνται μυϊκοί σπασμοί στα σημεία του
πόνου με αποτέλεσμα η ένταση των συμπτωμάτων να αυξάνεται.
Εμφανίζεται δυσκαμψία λόγω των περιορισμένων κινήσεων
στις αρθρώσεις και έχουμε πονοκέφαλο, ίλιγγο ή βουητό στ' αφτιά και μούδιασμα
στο πίσω μέρος του κεφαλιού.
Οι αιτίες του
συνδρόμου είναι πολλές και ποικίλουν. Κόπωση μυών του αυχένα στη δουλειά, διάστρεμμα κάποιας
άρθρωσης στον αυχένα έπειτα από κάκωση που προήλθε από αθλητικές δραστηριότητες
ή από κάποιο τροχαίο ατύχημα. Εκφυλισμό της αυχενικής σπονδυλικής στήλης, όπως
δισκοπάθεια, ή προβολή κήλης μεσοσπονδυλίου
δίσκου που πιέζει κάποιο νεύρο και σπονδυλοαρθροπάθεια σε μεγαλύτερες
ηλικίες.
Οι αυχενικές νευρικές ρίζες είναι πολύ ευαίσθητες σε τραυματισμό και αντιδρούν με συμπτώματα μετά από αλλαγή της ατμοσφαιρικής πίεσης π.χ, αλλαγή καιρού. Συνεπώς, με την καθημερινή κίνηση των προβληματικών οστών και αρθρώσεων, παραμορφώνονται τα νεύρα και τα αγγεία. Η παραμόρφωση αυτή εξηγεί και τα συμπτώματα του συνδρόμου. Οι συνηθέστερες αιτίες αυχενικού συνδρόμου είναι οι μακροχρόνιες φθορές και μεταβολές που οφείλονται στη γήρανση.
Η μεγάλη ποικιλία των
πιθανών αιτίων καθιστά σημαντική την κλινική διάγνωση αλλά και το σωστό
απεικονιστικό έλεγχο όπως
ακτινογραφία, αξονική ή μαγνητική τομογραφία (αν δεν επαρκεί η απλή ακτινογραφία).
Η σωστή και ακριβής διάγνωση του
προβλήματος για τους ασθενείς με αυχενικό σύνδρομο είναι πολύ σημαντική,
διαφορετικά η όποια θεραπεία μπορεί να αποτύχει, προκαλώντας χρόνια συμπτώματα
στα οποία λόγω της απογοήτευσης και της ταλαιπωρίας συχνά προσθέτονται και
ψυχογενείς παράγοντες (άγχος, κατάθλιψη), οι οποίοι επιτείνουν το πρόβλημα
δημιουργώντας έναν φαύλο κύκλο συμπτωμάτων και άγχους.
Ουσιαστικά δεν υπάρχει θεραπεία του
αυχενικού συνδρόμου, αλλά τρόποι εξυγίανσης των συμπτωμάτων του. Στην οξεία φάση
για παράδειγμα, συνιστάται , προκειμένου να αποφευχθούν οι βίαιες ή υπέρμετρες
κινήσεις στον αυχένα, ανάπαυση και λήψη παυσίπονων, αντιφλεγμονωδών και συχνά
μυοχαλαρωτικών φαρμάκων.
Στη συνέχεια, ανάλογα με την πορεία του
ασθενούς, προτείνονται ασκήσεις φυσιοθεραπείας από έμπειρο χειροπράκτη με σκοπό
την περαιτέρω ανακούφισή του από τον πόνο και τη χαλάρωση της περιοχής από το
μυϊκό σπασμό, με τη βελτίωση της κυκλοφορίας του αίματος. Οι ασκήσεις αυτές
έχουν στόχο τη βελτίωση της κινητικότητας του αυχένα και των άνω άκρων.
Σε ασθενείς που το αυχενικό σύνδρομο
οφείλεται σε οξεία φάση κήλης μεσοσπονδύλιου δίσκου εφαρμόζεται πλέον
χειρουργική λύση. Στην περίπτωση αυτή ο εξειδικευμένος ορθοπαιδικός σε συνεργασία
με ειδικευμένο νευροχειρουργό έχει τη δυνατότητα -ανάλογα με την εκτίμηση της
κατάστασης- να επιλέξει ανάμεσα σε διάφορες διαθέσιμες τεχνικές. Με όποια τεχνική
επιλέξει εξασφαλίζει την άμεση μείωση της ρίζας του δίσκου την υποχώρηση της
κήλης και την αποσυμφόρηση του νεύρου. Αν οδηγείτε για πολλές ώρες η πλάτη του
καθίσματος πρέπει να είναι σε όρθια θέση και το κεφάλι να μη γέρνει μαζί με
τους ώμους προς τα εμπρός. Επίσης, πολλοί οδηγοί λανθασμένα γέρνουν προς το
πλάι, έχοντας το χέρι πάνω στις ταχύτητες ή στο παράθυρο, κάτι που επιβαρύνει
τον αυχένα. Προσαρμόστε την καρέκλα στο
γραφείο σας, την οθόνη του υπολογιστή σας, έτσι ώστε ο αυχένας και γενικώς η
σπονδυλική στήλη να είναι σε ουδέτερη θέση. Η έκταση του αυχένα όταν γυρίζει το
κεφάλι μας προς τα πάνω είναι συνήθως η στάση που ενοχλεί. Πρέπει να διατηρείται
η οσφυϊκή λόρδωση. Να ακουμπάνε οι γλουτοί στην πλάτη του καθίσματος και το
κεφάλι με τον αυχένα να είναι σε μία ευθεία. Να διακόπτετε την καθιστή θέση
κάθε μία ώρα και να περπατάτε για μερικά λεπτά. Αποφεύγετε να στερεώνετε το
τηλέφωνο ανάμεσα στο αφτί και στον ώμο σας, όταν μιλάτε.
Αποφεύγετε να κοιμάστε μπρούμυτα. Να χρησιμοποιείτε το κατάλληλο για εσάς
μαξιλάρι. Αν χρησιμοποιείτε απλό μαξιλάρι, θα πρέπει να προσέχετε ώστε να
γεμίζει το κενό από το αυτί μέχρι τον ώμο, γιατί όταν το τοποθετείτε από το
αυτί και πάνω ο αυχένας δεν έχει τη σωστή στήριξη. Ασκηθείτε τακτικά.
Γυμνάστε ιδιαίτερα τους θωρακικούς μυς. Οι ασκήσεις για τον αυχένα που θα σας
υποδείξει ο ειδικός είναι πολύ σημαντικές για την πρόληψη των πόνων του αυχένα
και του αυχενικού συνδρόμου. Να σημειώσω ότι η πρόληψη καλό είναι να γίνεται με τις
οδηγίες ενός ειδικού.
Ελένη Πατμανιδου:
ΑπάντησηΔιαγραφήΚαλημέρα, σε ευχαριστώ πολύ έμαθα πολλά που ήθελα να μάθω.